लाडक्या बहिणींनो! ‘लाडक्या बहिणींचा हप्ता’ का नाही मिळाला? या ७ कारणांमुळे तुम्ही अपात्र ठरू शकता – संपूर्ण माहिती नमस्कार मित्रांनो आणि लाडक्या बहिणींनो! या लेखात आपण “लाडक्या बहिणींचा हप्ता” योजना संदर्भात महत्त्वाची माहिती पाहणार आहोत. अनेक महिला या योजनेंतर्गत हप्ता मिळण्याच्या अपेक्षेत असतात, पण काहींना हप्ता अजूनही मिळालेला नाही. यासाठी सरकारने काही नियम आणि अटी कडक केल्या आहेत. त्यामुळे अनेक महिलांना अपात्र ठरवण्यात आले आहे. या अपात्रतेच्या प्रमुख कारणांवर आपण सविस्तर चर्चा करणार आहोत.
या लेखात आपण पहाणार आहोत की, कोणकोणती ७ महत्त्वाची कारणे आहेत ज्यामुळे महिलांना हप्ता मिळत नाही. प्रत्येक कारण समजून घेणे गरजेचे आहे, कारण तुम्हाला हप्ता मिळण्याच्या शक्यता वाढवायच्या असतील तर तुम्हाला नियमांची माहिती असायला हवी. तर चला, सुरुवात करूया!
१. कुटुंबाचे वार्षिक उत्पन्न ₹2.5 लाखांपेक्षा जास्त
या योजनेचा लाभ फक्त गरजूंना देण्याचा आहे. जर तुमच्या कुटुंबाचे एकूण उत्पन्न २.५ लाख रुपयांपेक्षा अधिक असेल, तर तुम्हाला हप्ता मिळणार नाही. सरकारने हा मर्यादित उत्पन्नाचा नियम ठेवला आहे, ज्यामुळे अधिक उत्पन्न असलेल्या कुटुंबांना लाभ मिळणार नाही. उदाहरणार्थ, जर घरातील कुणी व्यक्ती अडीच लाखांपेक्षा अधिक कमवत असेल, तर त्या कुटुंबातील महिला अपात्र ठरतील.
२. कुटुंबातील सदस्य आयकर भरणारे
जर कुटुंबातील कोणी सदस्य आयकर भरत असेल, म्हणजेच त्यांची आर्थिक स्थिती चांगली आहे असे गृहीत धरले जाते. अशा कुटुंबातील महिलांना या योजनेचा लाभ दिला जात नाही. आयकरदात्यांमुळे सरकारला समजते की त्या कुटुंबाला आर्थिक मदत आवश्यक नाही. त्यामुळे आयकर भरणारे सदस्य असलेल्या कुटुंबातील महिलांना हप्ता मिळत नाही.
कुटुंबातील सरकारी कर्मचारी किंवा पेन्शनधारक
जर तुमच्या कुटुंबात कोणीतरी सरकारी विभागात कायमस्वरूपी कर्मचारी म्हणून कार्यरत असेल, किंवा निवृत्तीवेतन घेणारा पेन्शनधारक असेल, तर तुम्ही अपात्र ठराल. या योजनेचा उद्देश खास गरीब, गरजूंना मदत करणे आहे, त्यामुळे सरकारी कर्मचारी आणि पेन्शनधारकांच्या कुटुंबातील महिला यापासून वगळण्यात आल्या आहेत.
तथापि, जर तुम्ही बाह्य मंडळांमध्ये कंत्राटी काम करत असाल, स्वयंसेवी कामगार असाल किंवा कात्रे कर्मचारी असाल आणि तुमचं उत्पन्न २.५ लाखांपर्यंत असेल तर तुम्ही पात्र ठरू शकता.
इतर सरकारी योजना किंवा आर्थिक मदतीचा लाभ
जर तुम्हाला शासनाच्या इतर कोणत्याही आर्थिक योजना, जसे की दरमहा ₹1500 किंवा त्यापेक्षा जास्त आर्थिक मदत मिळत असेल, तर तुम्हाला लाडक्या बहिणींचा हप्ता मिळणार नाही. सरकार इच्छिते की या योजनांचा लाभ अधिकाधिक गरजूंना मिळावा, म्हणून ज्या महिलांना इतर योजना मिळत आहेत, त्यांना या योजनेचा लाभ दिला जात नाही.
कुटुंबातील राजकीय पदेधारक
जर तुमच्या कुटुंबात विद्यमान किंवा माजी खासदार, आमदार किंवा इतर कोणतेही राजकीय पद भूषवलेले सदस्य असतील, तर त्या कुटुंबातील महिलांना या योजनेचा लाभ मिळणार नाही. कारण अशी राजकीय पदे मिळवलेली कुटुंबं तुलनेत आर्थिक दृष्ट्या सक्षम समजली जातात.
सरकारी मंडळांच्या पदाधिकारी कुटुंबातील सदस्य
तुमच्या कुटुंबातील कोणताही सदस्य जर केंद्र किंवा राज्य सरकारच्या मंडळाचे अध्यक्ष, उपाध्यक्ष, संचालक किंवा सदस्य असेल, तर त्यांच्याशिवाय त्या कुटुंबातील महिलांना हप्ता मिळणार नाही. या मंडळांतील सदस्यांची आर्थिक स्थिती चांगली असल्याचे गृहीत धरले जाते.
चारचाकी वाहनाच्या नोंदणीचे नियम
जर तुमच्या कुटुंबाकडे चारचाकी वाहन असेल आणि ते वाहन कोणत्याही सदस्याच्या नावावर नोंदणीकृत असेल, तर तुम्ही या योजनेतून वंचित ठराल. ह्यात फोर व्हीलर कार, जीप वगैरे समाविष्ट आहेत. पण, जर ट्रॅक्टर असेल, तर तुम्हाला अपात्र मानले जाणार नाही. ट्रॅक्टर असलेल्या कुटुंबातील महिलांना हप्ता मिळू शकतो.
पात्र असूनही हप्ता न मिळाल्यास काय करावे?
बर्‍याच महिला या योजनेसाठी पात्र असूनही हप्ता मिळालेला नाही, असा अनुभव सांगत आहेत. अशा बहिणींनी सरकारी वेबसाइटवर किंवा संबंधित कार्यालयांमध्ये आपली तक्रार नोंदवावी. भविष्यात आपण कसे अर्ज करावा, कसे आपले पात्रता पुनरावलोकन करावे याबाबत मार्गदर्शन देणारा लेख किंवा व्हिडिओ आपण लवकरच देणार आहोत.
लाडक्या बहिण योजना सरकारकडून गरीब महिलांना आर्थिक मदत करण्यासाठी आहे. मात्र, काही कडक नियमांमुळे काही महिलांना अपात्र ठरवण्यात येत आहे. वरील ७ कारणे तुम्हाला समजून घ्यावीत. जर तुम्हाला यापैकी एखादं कारण लागू होत असेल, तर तुम्ही योजना अंतर्गत हप्ता मिळवू शकणार नाही. ह्या नियमांचा उपयोग करून सरकार योग्य गरजूंना मदत करण्याचा प्रयत्न करत आहे.